Tamamına tek bir yazıda yer verilemeyecek kadar fazla sayıda kayıp şehir var. Birçoğunun ismini romanlardan ya da filmlerden çokça duyduğumuz kayıp şehirlerin hikayelerini bu yazımızda ele alacağız.
Persepolis
1979 yılında Unesco Dünya Mirası Listesi’ne alınan Persepolis, İran’ın tarihi kenti…
M.Ö. 330 yılında, Persleri yenen Büyük İskender tarafından bir gecede yerle bir edilene kadar güzelliği sayesinde namı herkes tarafından bilinen bir şehirdi. Büyük İskender’in ardından adeta bir toz yığınına dönen şehir, 1930’lu yıllarda başlanan arkeolojik çalışmalarla ortaya çıkarıldı.
Machu Picchu
Peru’da oldukça dikkat çekici yapılarından olan Machu Picchu, bir İnka antik kenti. 200’den fazla merdivenle birbirine bağlanan, ilginç bir yapıya sahip.
1450’li yıllarda inşa edilen Machu Picchu’nun; imparatorluğun çökmesi, fazlasıyla yayılan çiçek hastalığı gibi sebeplerle 1551’de terk edildiği düşünülüyor. Zaman içinde etrafını kaplayan bitki örtüsü ve ağaçlar sebebiyle de kaybolmaya yüz tutmuştu fakat 1911 yılında yeniden keşfedilmesiyle Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri oldu.
Babil
Yine Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri olan asma bahçeleri ile meşhur Babil kenti, Irak’ın başkenti Bağdat’ın güneyinde yer alıyor. Babil, Akad dilindeki “Bab-il” kelimesi yani "tanrının kapısı” anlamına geliyor. En büyük ve en görkemli Mezopotamya kenti Babil’in büyük bir bölümü hala toprak altında bulunuyor.
Memphis
Memphis, eski ve yeni krallık dönemlerinde Mısır’ın ilk başkentiydi. Milattan önce 2000-3000’li yıllar arasında Kral Memfis tarafından çevredeki bataklıkların kurutulmasıyla inşa edildiği düşünülüyor. Akdeniz tarihinin öne çıkan şehirlerinden biri olan Memphis, döneminde dünyanın en kalabalık şehri olarak biliniyor. Kentte yapılan kazılar sonucunda Ptah ve Apis tapınağında iki metrelik taşlardan yapılmış ve aralarında Ramesses II heykelinin de bulunduğu birkaç heykel keşfedildi. Bu devasa heykelin burada bulunması Giza Piramitleri'nden 1500 yıl sonra bile kentin önemini koruduğunun bir kanıtı denilebilir. 641 yılında kurulan Fustat, bugünkü Kahire, Memfis’in önemini yitirmesine ve yıllar içerisinde terk edilmesine sebep olmuş.
Gedi Harabeleri
Afrika tarihinin en gizemli yerlerinden biri olan Gedi Harabeleri, bölgenin farklı yüzlerini ortaya koyan bir kaynak olarak kabul ediliyor. Yaklaşık 500 yıl önce terk edildiği düşünülen Gedi, 1920’li yıllarda Avrupalı koloniciler tarafından keşfedilmiş. Kenya’nın okyanusa yakın kıyılarında kurulan bu şehir, döneminin koşullarına göre oldukça gelişmiş. Öyle ki sifonlu tuvaletlerin kullanıldığına dair izlere rastlanmış.
Ani Harabeleri
500 yıl önce terkedilen Ani, zamanında neredeyse 200.000 kişinin yaşadığı bir şehir olarak biliniyor. Ermeni kültür mirasına dair oldukça önemli yapılar barındırıyor. Arkeologlar bu yapıların büyük bir kısmının hala toprağın altında olduğunu belirtiyor. UNESCO Dünya Miras Komitesi 2016 yılında Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilen Ani Harabeleri, milattan önce 3000 yılına dayanan köklü bir geçmişe sahip.
Troya
Dünyadaki ünlü antik kentlerden biri olan Troya’nın en eski yerleşim katı, milattan önce 3000-2500 yılları ile Tunç Çağı’na denk gelmektedir. Efsaneye göre Troya Savaşı’na ev sahipliği yapan kentin tarihi eserler açısından adeta bir hazine değerinde olduğunu söylemek yanlış olmaz. Coğrafi konumu sayesinde dönemin uygarlığı için hem tarım hem de donanmalar anlamında oldukça elverişli bir noktadaydı. Zaman içindeki yıpranmalar sebebiyle tarihi dokusunu büyük oranda kaybetse de şehrin oldukça büyük bir alana yayıldığı biliniyor.
Kartaca
Milattan önce 814 yılında Fenikeliler tarafında kurulan Karataca, Romalılar’ın en büyük rakibi olan Kartaca Devleti’nin başkentidir. Fenike dilinde “Kart-hadaşt” yeni kent anlamında gelmektedir. En parlak dönemini meşhur Hannibal zamanında yaşayan kent, İspanya, Kuzey Afrika ve Sicilya’ya kadar uzanıyordu. Büyük limanları ile dönemin ticaret akışı üzerinde önemli bir paya sahip olmuştur.
Petra
Büyük kayalar içine oyulmuş yapısı ile dikkat çeken Ürdün’deki Petra Antik Kenti, ismini “taş” anlamına gelen “petra” kelimesinden alıyor. MÖ 400 ile MS 106 yılları arasında Nebati Krallığı’nın başkenti olan Petra, görkemli yapısı ile UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor. Güneş ışığının düşme açısına göre pembe, kırmızı, sarı ve turuncu gibi renklere bürünen, büyüleyici bir görünüme sahip. İnşa edilme amacı net olarak bilinemese de yapılan son araştırmalarda El-Hazne'nin altında gömülü gizli bölümde kral mezarları olduğu keşfedildi. Depremler ve ekonomik sıkıntılardan dolayı zaman içinde o dönemdeki görkemini yitirmiş ve unutulmuş.
